美国马里兰州校园枪击案受害女学生脑死亡
 | Оваа стати?а или заглавие има потреба од викифицира?е за да ги исполни стандардите за квалитет на Википеди?а. Ве молиме помогнете во подобрува?ето на оваа стати?а со соодветни внатрешни врски. |
Истражува?ата на вселената вклучуцаат употреба на астрономи?а и вселенска технологи?а за да се истражи поблиската и подалечната вселена.
Физичкото истражува?е на вселената е водено како од летала управувани од човек така и од летала управувани од роботи. Надгледува?ето на об?ектите во вселената, познато како астрономи?а, претходи на сигурно запишана истори?а, каде што тоа беше развива?ето на големи ра?етни мотори на течно гориво за време на дваесеттиот век кои овозможи?а физичкото истражува?е на вселената да стане реалност. Заеднички принципи за истражува?е на вселената вклучуваат напредни научни истражува?а, обединува?е на различни нации, осигурува?е на опстанокот на човештвото и развива?е воена и стратегиска предност против други зем?и. Некогаш за вселенското истражува?е се кажани различни критики.
Вселенското истражува?е често е користено како замена на конкурентноста на геополитичките соперници како што е Студената во?на. Раната ера на вселенското истражува?е се случило поради ?Вселенската трка“ ( “Space race“) поме?у Советскиот Со?уз и Соединетите Американски Држави (САД), а често како граници за периодот се земени лансира?ето на првото летало направено од човекот за круже?е околу зем?ата, Советскиот Спутник 1 (на македонски: патник), на 4 октомври 1957 година, како и првото спушта?е на Месечината од страна на американското вселенско летало, Аполо 11 на 20 ?ули 1969 година. Советската вселенска програма достигна многу од првите важни настани, вклучува??и го и првото живо суштество во 1957 година, првиот лет на човек во вселената ?ури? Гагарин Восток 1 (на македонски: Исток 1) во 1961 година, првото оде?е во вселената (од Алексе? Леонов) во 1965 година, првото автоматско слетува?е на друго небесно тело во 1966 година и лансира?е на првата вселенска станица Са?ут 1 (на македонски: поздрав) во 1971 година.
По првите 20 години од истражува?ата лансира?ата биле вршени со ракети и друга опрема ко?а се користела само еднаш. Главното преместува?е во ово? контекст претставува американската шатл програма и советската вселенска станица Мир. Од 90-те години на минатиот век понатаму започна да се промовира вселенскиот туризам, како и приватните вселенски истражува?а на Месечината.
Во 2000-те, Кина започна успешна програма за лета?е во вселената со екипаж. Европската уни?а, ?апони?а и Инди?а, исто така, планираат идни вселенски мисии со екипаж. САД се обврзаа за вра?а?е на месечината до 2018 година а потоа и на Марс. Кина, Руси?а, ?апони?а и Инди?а планираат да испратат мисии со екипаж на Месечината во 21 век, додека пак, Европската уни?а планира да испрати мисии со екипаж и на месечината и на Марс во текот на 21 век.
хронологи?а на вселенското истражува?е
[уреди | уреди извор]16 април 1946 - САД започнуваат со лансира?е на ракети В2.
4 октомври 1957 - Советскиот Со?уз го лансира во орбитата околу зем?ата првиот вештачки сателит "Спутник 1".
31 ?ануари 1958 - САД од космодромот Ке?п Канаверал (Флорида), во орбитата околу зем?ата го лансираа сво?от прв вештачки сателит "Експлорер 1".
17.03.1958 - САД од космодромот Ке?п Канаверал во орбитата околу Зем?ата го лансираа вториот американски сателит "Вангард".
2 ?ануари 1959 - СССР го лансираа сателитот "Луна 1" ко? беше упатен кон Месечината. Притоа беше откриен "сончевиот ветер".
3 март 1959 - И САД упати?а сателит кон Месечината, "Пионер 4".
12 септември 1959 - СССР го лансираа "Луна 2". Првиот сателит (без екипаж) ко? се спушти на површината на Месечината на 14 септември 1959 г.
4 октомври 1959 - СССР го лансираа сателитот "Луна 3", ко? на 7 октомври 1959 г. ги испрати првите снимки од тамната страна на Месечината.
30.03.1960 - Во САД, во вселенската база Ке?п Кенеди е лансиран првиот метеоролошки вештачки сателит - Та?рос 1.
12.04.1961 - ?ури? Гагарин со своите 27 години, е првиот човек што изврши космички лет околу Зем?ата, во вселенскиот брод - "Восток 1" лета??и на височина поме?у 181 и 327 км. По поминати 41.000 км успешно се спушти на Зем?ата, ка? селото Смеловск, ?ужно од Саратов.
05.05.1961 - Во Флорида, од лансирната рампа на Ке?п Канаверал, со вселенски брод "Мерк?ури" лансиран е Алан Шепард, прв американски космонаут во вселената. Бродот достигна висина од 185 км и по 15 мин. се врати на Зем?ата.
20.02.1962 - САД го лансираше вселенскиот брод “Мерк?ури атлас МА-6“ со првиот американски космонаут ?он Глен. Бродот трипати ?а обиколи Зем?ата и се спуштил во Атлантикот.
07.03.1962 - Во САД е лансирано првото автоматско ме?упланетарно летало - ОСО 1. (Орбитална Сончева Опсерватори?а).
26.04.1962 - Во Ке?п Канаверал, САД лансиран е првиот ме?ународен сателит за телекомуникациски цели, Ова е заеднички американско-британски проект.
14.06.1962 - Во Париз е основана Европската организаци?а за истражува?е на вселената.
10.07.1962 - САД го лансираа телекомуникацискиот сателит за пренос на телевизиските програми од САД во Европа.
22.07.1962 - Пропадна првиот американски обид за лансира?е автоматска сонда на Венера. Ракетата лансирана од Ке?п Канаверал на Флорида ?а промени насоката и по неколку минути експлодира.
23.08.1962 - Американскиот телекомуникациски сателит "Телстар" за првпат емитуваше телевизиски пренос на лини?а САД - Европа.
16.06.1963 - Летна советскиот вселенски брод - Восток 6. ко? ?а носеше првата жена во вселената (Валентина Владимировна Терешкова, родена на 06.03.1937 г.). Таа леташе до 19.06.1963 г. и ?а обиколи Зем?ата 48 пати, поминува??и 1.960.000 км. (Таа беше 6-ти советски, а 10-ти светски космонаут).
20.09.1963 - Американскиот претседател ?он Кенеди на заседанието на Генералното собрание на Обединетите нации предложи заедничка советско-американска експедици?а на Месечината.
18 март 1965 - Советскиот астронаут Алексе? Леонов е првиот човек ко? престо?увал во вселената, надвор од сво?от вселенски брод Восток 2(12 минути).
06.04.1965 - Од Ке?п Канаверал на Флорида беше лансиран првиот комерци?ален комуникациски сателит - Ранобудникот. Сателитот почна да функционира на 28 ?уни истата година.
15.07.1965 - Американското вселенско летало "Маринер 4" ги испрати првите снимки од планетата Марс.
01.03.1966 - Советското вселенско летало Венера 3 се спушти на планетата Венера. Тоа е прво што се спуштило на друга планета.
02.06.1966 - На Месечината се спушти првиот американски вселенски брод "Серве?ер-1", без човечки екипаж.
10.08.1966 - Американските вселенски научници од Ке?п Кенеди го лансираа "Орбитер 1" првото вселенско летало што на Зем?ата испрати фотографии од површината на Месечината, кои требаше да им помогнат на научниците да одредат место за слетува?е на летало на Месечината. Орбитер 1 се урна на темната страна на Месечината на 29 октомври.
18.10.1967 - Како прва во истори?ата на космонауката, советската атомска ме?упланетарна станица "Венера-4" спушти научна лаборатори?а на површината на Венера. Со автоматски апарати успешно се испитани атмосферата и површината на планетата. Сателитот леташе 4 месеци од Зем?ата до Венера.
30.10.1967 - Првпат во истори?ата на космонаутиката е извршено спо?ува?е и раздво?ува?е на вештачкии Зем?ини сателити. Ова го изведоа советските научници со леталата "Космос - 186" и "Космос - 188".
27.03.1968 - При еден пробен лет со авион загина ?ури? Гагарин, првиот човек во вселената, херо? на Советскиот Со?уз и светот.
21.12.1968 - САД го лансираа кон Месечината вселенскиот брод "Аполо 8" со човечки екипаж (Френ Бормен, ?емс Ловел и Вили?ам Андерс).
24.12.1968 - Екипажот на вселенското летало "Аполо 8" влезе во орбитата околу месечината. Бродот десет пати ?а обиколи Месечината на 27.12.1968 г. и успешно се спушти на Зем?ата.
14.01.1969 - Во СССР се лансирани во вселената бродовите “Со?уз-4” и “Со?уз-5” и првпат во истори?ата е формирана експериментална вселенска станица и е остварено преминува?е на космонаутите од еден во друг вселенски брод.
16.05.1969 - На планетата Венера се спушти советското вселенско летало - Венера 5.
16.07.1969 - Од Ке?п Кенеди е лансиран вселенскиот брод "Аполо 11" на Месечината, во ко?а се нао?аа Нил Армстронг, Ма?кл Колинс и Едвин Олдрин. Астронаутот Н.Амстронг на 21 ?ули прв стапна на Месечината.
20 ?ули 1969 - Месечевото возило "Орел" на американскиот вселенски брод "Аполо 11" со космонаутите Нил Амстронг и Едвин Олдрин, се упати на поврината на Месечината, додека Ма?кл Колинс продолжи да кружи околу Месечевата орбита со матичниот брод.
06?08.08.1969 - Советскиот Со?уз ?а лансира автоматската вселенска станица "Зонд - 7" со задача да ?а проучува месечината и пространствата околу неа.
05.11.1969 - САД го лансираа првиот вселенски брод "Маринер-3" во правец кон Марс. Поради технички грешки, миси?ата претрпе неуспех.
05.02.1971 - Американските космонаути од вселенскиот брод Аполо 14 се спушти?а на површината на месечината.
19.04.1971 - СССР ?а лансира вселенската станица - Са?ут во орбитата околу зем?ата.
28.05.1971 - СССР во правец на Марс ?а лансира автоматската вселенска сонда Марс -3, со тежина од 5 тони.
07.06.1971 - Советскиот вселенски брод "Со?уз 2" во орбитата околу Зем?ата се спои со вселенската станица "Са?ут". Тоа е првото автоматско спо?ува?е во Вселената.наслов на врска
14.02.1972- Советскиот вселенски брод - Луна 20, се упатил кон месечината. По 11 денови престо?, на зем?ата донел примероци од површината на Месечината.
02.03.1972- Во САД е лансиран вселенскиот брод Пионер 10 за испитува?е на планетата ?упитер.
20.04.1972 - Американското вселенско летало "Аполо 16" се спушти на површината на Месечината.
11.12.1972 - Американските астронаути и членови на екипажот на вселенскиот брод "Аполо 17" стапнаа на Месечината. Тоа беше последната миси?а во рамките на програмата Аполо.
05.02.1974 - Американската вселенска сонда Маринер-10, ко?а беше лансирана на 03.11.1973 г., ?а надлета планетата Венера на височина од 6 000 км. и на 29.03.1974 г. првпат сними крупни кадри од оваа планета.
??.07.1976 - Американскиот вселенски брод "Викинг" лансиран кон Марс, пристигна.
10.01.1978 - Два?цата руски астроанути (Гречко и Романенко) од "Са?ут 6" излегоа во безвоздушниот простор и имаа кусо "рандеву". Тие останаа во вселената 96 дена.
12.01.1978 - Советскиот вселенски брод “Со?уз 27” се спои со системите “Со?уз 6” и “Со?уз 26” и така околу Зем?ината орбита првпат е создаден пилотиран научно-истражувачки комплекс што го сочинуваат орбиталната станица и два транспортни брода.
22.01.1978 - Првпат во истори?ата на космонаутиката, во вселенската орбита е остварена - операци?а снабдува?е. По дводневно самосто?но лета?е товарниот брод без екипаж “Прогрес-1” автоматски се спои со системот “Са?ут-6”-“Са?ут-27”. Ова летало однесе во вселената гориво за моторите, матери?али за натамошно истражува?е, како и вода, воздух и храна за космонаутите.
02.11.1978 - Два?ца советски космонаути се врати?а на Зем?ата од вселенската станица "Са?ут 6", на ко?а поминаа 139 дена и 14 часа - на?долгиот вселенски престо? дотогаш.
11.07.1979 - Американската вселенска станица "Ска?лаб" по шестгодишно круже?е по орбитата околу Зем?ата, се распадна при призем?ува?ето.
12.04.1981 - Од Ке?п Канаверал на Флорида беше лансирано првото вселенско летало што може да патува пове?епати во вселената - спе?с шатлот Колумби?а.
18.06.1983 - Сели Ра?д стана првата Американка во вселената. Таа летна кон орбитата со спе?с шатлот "Челин?ер".
17.07.1984 - Лансиран е советскиот вселенски брод "Со?уз 12". Членот на екипажот Светлана Савицка?а стана прва жена ко?а "прошета" во вселенскиот простор надвор од леталото.
28.01.1986 - Две минути по полетува?ето во вселената, американскиот вселенски брод “Челин?ер”, експлодирал над Ке?п Канаверал и во парчи?а се урнал во водите на Атлантикот. Тоа е на?големата несре?а што се случила во космичките летови во кои загинаа сите 7 членови на екипажот.
11.02.1994 - 5 Американци и 1 Русин се врати?а со шатлот “Дискавери “ на Зем?ата, по првата американски-руска вселенска шатл-миси?а.
14.03.1995 - Астронаутот Норман Тагард стана првиот Американец што полета во космосот со руска ракета, лансирана од космодромот во Ба?конур.
04.06.1996 - Европската ракета "Ари?ана 5" експлодира 40 секунди по лансира?ето.
Истори?а на вселенските истражува?а во 20 век
[уреди | уреди извор]
Првиот успешен лет во вселената со човек се случил на 12 април 1961 година, а тоа бил Восток 1 (?Исток 1“), ко? го носел 27 годишниот руски космонаут ?ури? Гагарин. Вселенското летало направило една орбита околу зем?ата, што траело околу 1 час и 48 минути. Летот на Гагарин се слушнал низ светот, со што било покажува?е за напреднатата Советска вселенска програма и отвори една целосна нова ера на вселенско истражува?е: вселенски лет со човек. САД за првпат лансирале човек во вселената, по еден месец од Восток 1, со суборбиталниот лет на Алан Шепард, Мерк?ури-Редстоун 3. САД достигнале орбитален лет кога Мерк?ури-Атлас 6 на ?он Глен ?а заобиколил зем?ата на 20 февруари 1962 година. Кина за првпат лансирала човек во вселената, 42 години по Восток 1, на 15 октомври 2003 година со летот на ?анг Ливе? со вселенското летало Шенжоу 5 (Вселенскиброд 5).
Прво планетарно истражува?е
[уреди | уреди извор]Прво вештачко тело кое стигнало до друго вселенско тело било Луна 2 во 1959 година. Првото автоматско слетува?е на друго вселенско тело било извршено од Луна 9 во 1966 година. Луна 10 стана првиот вештачки сателит на друго вселенско тело. Првото слетува?е со екипаж на друго вселенско тело било извршено со Аполо 11 со неговото слетува?е на месечината на 20 ?ули 1969 година. Првото успешно ме?упланетарно прелетува?е било прелетува?ето на Маринер 2 во 1962 година на Венера (на?близок пристап 34 773 км). Прелетува?ата на други планети првин биле постигнати во 1965 година за Марс со Маринер 4, 1973 година за ?упитер со Пионир 10, 1974 година за Меркур со Маринер 10, 1979 година за Сатурн со Пионер 11, 1986 година за Уран со Вуа?ажер 2 и 1989 година за Нептун со Вуа?ажер 2. Првата ме?упланетарна миси?а за вра?а?е на мал бро? податоци за површината на друга планета било спушта?ето на Венера 7 на Венера во 1970 година, ко?а врати податоци на зем?ата за 23 минути. Во 1971 година миси?ата Марс 3 го постигна првото лесно слетува?е на Марс каде врати податоци на зем?ата за скоро 20 секунди. Подоцна многу подолги мисии биле завршени, вклучува??и пове?е од 6 годишна операци?а на површината на Марс од страна на Викинг 1, од 1975 до 1982 година и пове?е од 2 часа пренос од површината на Венера од Венера 13 во 1982 година (на?долгата некогаш Советска планетарна миси?а на површина).
Клучни лу?е во раното вселенско истражува?е
[уреди | уреди извор]Сонот на зачекорува?е надвор од атмосферата на зем?ата било поради ракетната технологи?а. Германската В2 била првата ракета ко?а патувала во вселената, надминува??и ги проблемите на удари и матери?ален неуспех. За време на последните денови од Втората светска во?на оваа технологи?а беше достигната и од американците и од русите како не?зини диза?нери. Првобитните движечки сили за понатамошен технолошки разво? беше искористено оруж?ето за ме?уконтинентални балистички проектили (на ИЦБМ) како носачи на големи расто?ани?а за брзо ?адрено пренесува?е, но во 1961 година кога СССР го лансираше првиот човек во вселената, САД об?ави дека е во ?Вселенска трка“ со Руси?а.
Вернер Вон Браун беше водечкиот инженер за ракети на проектот со В-2 ракета во Втората светска во?на за нацистичка Германи?а. Во последните денови од во?ната, то? водеше караван на работници во Германската ракетна програма до американските граници, каде се предадоа и беа однесени во САД за да работат на Американското ракетно развива?е. То? побара американско држав?анство и го водеше тимот ко? го усовршуваше и лансираше Експлорер 1, првиот американски сателит. Вон Браун подоцна го водеше тимот на НАСА во Маршал центарот за вселенско лета?е ко? ?а усоврши Сатурн V, ракета за месечината. На почетокот трката за вселената често беше водена од Серге? Коро?ов, чие наследство ги вклучува и Р7 и Со?уз - ко? остана во служба до ден денешен. Коро?ов беше главниот за првиот сателит, првиот човек (и првата жена) во орбитата и првото вселенско оде?е. Сè до неговата смрт неговиот идентитет остана државна та?на, каде дури ни неговата ма?ка не знаеше дека то? бил одговорен за создава?ето на Руската вселенска програма. Керим Керимов беше еден од основачите на Советската вселенска програма и беше еден од водечките архитекти на првиот лет во вселената на човек (Восток 1) заедно со Коро?ов. По смртта на Коро?овво 1966 година, Керимов стана главниот научник на Советската вселенска програма и беше одговорен за лансира?ето на првата вселенска станица од 1971 до 1991 година, вклучува??и ги и Са?ут и Мир сериите и нивните претходници во 1967 година, Космос 186 и Космос 188.
Други вклучени клучни лу?е: Валентин Глушко ?а имаше улогата на главен диза?нер за мотори на СССР. Глушко ги диза?нираше пове?ето мотори користени на раните советски ракети, но посто?ано беше чуден со Коро?ов. Васили? Мишин беше главниот диза?нер ко? работеше под раководство на Серге? Коро?ов и еден од првите руси ко? го истражуваше заробениот германски диза?н В2. По смртта на Серге? Коро?ов, Мишин ?а сноси одговорноста за советскиот неуспех, да се биде прва држава ко?а ?е постави човек на месечината. Боб Гилрут беше раководител на НАСА за задачата вселенска сила и директор на 25 вселенски лета со екипаж. Глирут беше човекот ко? му предложи на ?он Ф. Кенеди смел чекор за достигнува?е на Месечината во обидот да ?а врати супериорноста од Советите. Кристофер Ц. Крафт, помладиот, беше првиот директор за лет на НАСА, ко? го надгледуваше развива?ето на Контролата на миси?ата и поврзаните технологии и процедури. Максим Фа?ет бил диза?нерот на Мерк?ури капсулата, ко? играл клучна улога во диза?нира?ето на ?емини и Аполо вселенските летала и придонел за диза?нот на Вселенскиот шатл.
Иднината на вселенското истражува?е
Во 2000-те години, неколку планови за вселенско истражува?е биле на?авени, каде и владините лица и приватниот сектор имаат цели за вселенско истражува?е.
Цели на истражува?ето
[уреди | уреди извор]Астробиологи?а
[уреди | уреди извор]Астробиологи?а е ме?удисциплинарно изучува?е за животот во универзумот, каде се спо?уваат аспекти на астрономи?ата, биологи?ата и геологи?ата. Првенствено е фокусирано на изучува?ето на потеклото, пренесува?ето и еволуци?ата на животот. Терминот ?ксенобиологи?а“ исто така бил користен, но ова технички не е точно биде??и во буквален превод би значело ?биологи?а од странци“. Астробиологистите мораат исто така што ги разгледаат можностите за живот кои хемички се целосно различни од секо? прона?ден организам на зем?ата.
Сонце
Додека Сонцето на?веро?атно не ?е биде физички истражено во блиска иднина, но една од причините за оде?е во вселената вклучува и знае?е пове?е за Сонцето. Кога ?е се на?де над атмосферата и магнетното поле на Зем?ата, им се дава пристап на сончевите ветрови и инфрацрвените и ултравиолетовите ради?ации кои не можат да достигнат до површината на Зем?ата. Сонцето го генерира поголемиот дел од вселенското време, кое може да вли?ае на создава?ето на енерги?а и системите за трансмиси?а на Зем?ата како и да смета па дури и да ги оштети сателитите и вселенските сонди.
Меркур
Меркур останува на?малку истражувана од внатрешните планети. Од ?ануари 2008 година, Маринер 10 и МЕСЕН?ЕР мисиите беа единствените мисии кои го наб?удувале од блиску Меркур. МЕСЕН?ЕР прелетал покра? Меркур на 14 ?ануари 2008 година, за да го доистражи она што го започна Маринер 10 во 1975 година (Мансел, 2006б). Трета миси?а на Меркур е планирана за 2020 година, каде БепиКоломбо ?е вклучи две сонди. БепиКоломбо е здружена миси?а ме?у ?апони?а и Европската вселенска агенци?а. МЕСЕН?ЕР и БепиКоломбо е планирано да соберат комплетни податоци за да се помогне на научниците да ги расфетлат многуте мистерии откриени од прелетува?ата на Маринер 10. Летови до други планети во Сончевиот Систем се достигнати по цена на енерги?ата, ко?а е опишана од промената на брзината на вселенските летала или делта-в единиците. Поради релативно високите делта-в единици за достигнува?е на Меркур и неговата близина до Сонцето, тешко е да се истражува биде??и круже?ето околу сонцето е нестабилно.
Венера
Венера беше првата цел на ме?упланетарното прелетува?е и мисии со слетува?е, покра? една од на?непри?ателските средини во Сончевиот Систем. Првото успешно прелетува?е на Венера беше на американското вселенско летало Маринер 2, кое ?а прелета Венера во 1962 година. По Маринер 2 следеле и други прелетува?а од многубро?ни вселенски агенции, често како дел од мисии што го користат прелетува?ето за да обезбедат гравитациска помош на пат до други вселенски тела. Во 1967 година, Венера 4 стана првата сонда ко?а влегла и директно ?а испитувала атмосферата на Венера. Во 1970 година Венера 7 беше првото успешно спушта?е на површината на Венера и до 1985 година следеа осум додатни успешни Советски спушта?а на Венера кои обезбеди?а слики и други податоци од површината. Во 1975 година со советското летало Венера 9 започнаа мисиите за круже?е на Венера, каде следеа уште десет успешни мисии кои вклучуваа исцртува?е на површината на Венера користе??и радар за продира?е на замаглената атмосфера.
Зем?а
Вселенското истражува?е било искористено како алатка за да се разбере Зем?ата како вселенско тело како што е. Орбиталните мисии може да обезбедат податоци за Зем?ата кои тешко или невозможно е да се доби?ат од неко?а точка на површината. На пример постое?ето на по?асот Ван Ален беше непознат сè до открива?ето од страна на првиот вештачки сателит на САД, Експлорер 1. Овие по?аси содржат зраче?е кое е заробено од магнетните поли?а на Зем?ата кои моментално овозможуваат конструира?е на населиви вселенски станици на неостварливи 1 000 км над површината. Како што следело ова неочекувано откритие, голем бро? на наб?удувачки сателити на Зем?ата биле развивани само за истражува?е на Зем?ата од перспектива на вселената. Овие сателити знача?но придонеле во разбира?ето на различните зем?ени феномени. На пример дупката во озонската обвивка била прона?дена од вештачки сателит ко? ?а истражувал Зем?ината атмосфера па така сателитите овозможиле и да се прона?дат археолошки места и геолошки формации за кои било тешко или невозможно да се откри?ат поинаку.
Месечина
Зем?ината Месечина била првиот вселенски предмет на вселенското истражува?е (освен самата Зем?а). ?а има одликата на прво вселенско тело кое било прелетано, кружено и спуштено од вселенски летала и единствено вселенско тело некогаш посетено од лу?е. Во 1959 година Советите ги добиле првите слики од другата страна на Месечината, никогаш порано видлива за човекот. Американското истражува?е на Месечината започна со Рен?ер 4 во 1962 година. Започнува??и во 1966 година, Советите успешно пуштиле голем бро? на летала на површината на Месечината кои овозможиле добива?е на податоци директно од површината на Месечината, каде четири месеци подоцна, Сурве?ор 1 го означи почетокот на успешните серии на американски спушта?а. Советските мисии без екипаж завршиле со Лунокод програмата во раните 70-ти кои го вклучува првиот ровер без екипаж (возило за планетарно истражува?е) и исто така успешно врати примероци од почва на Месечината за истражува?е. Ова го означи (и до денес единственото) автоматско вра?а?е на вонземски примероци на Зем?ата. Продолжиле истражува?ата без екипаж на Месечината каде различни нации на периоди лансирале летала за круже?е и во 2008 година Индиската сонда на Месечината. Истражува?ето на Месечината започнало во 1968 година со миси?ата на Аполо 8 ко?а успешно кружеше околу Месечината, каде за првпат едно вонземно тело од страна на човекот беше во обиколка. Во 1969 година миси?ата на Аполо 11 го означи првото слетува?е на човекот на друг свет. Истражува?ето на Месечината со човечки екипаж не траеше долго. Миси?ата на Аполо 17 во 1972 година беше последната миси?а каде лу?ето за последен пат ?а посетиле Месечината и ниту една миси?а на истражува?е од страна на човекот не е планирана во блиска иднина.
Марс
Истражува?ето на Марс беше важен дел од програмите за вселенско истражува?е на Советскиот Со?уз (подоцна Руси?а), САД, Европа и ?апони?а. Десетици роботски вселенски летала, вклучува??и летала за обиколува?е, спушта?е и ровер биле лансирани кон Марс од 60-те години. Овие мисии имале за цел да соберат податоци за моменталните услови и одговори на праша?ата за истори?ата на Марс. За поставените праша?а од научната заедница се очекува не само да дадат пове?е почит кон црвената планета, исто така и да даде понатамошен увид на минатото и можната иднина на Зем?ата. Истражува?ето на Марс стана значаен финансиски трошок, каде со груба пресметка на две третини од вселенските летала наменети за Марс не успеваат да ?а завршат сво?ата миси?а, некои дури не можат ни да ?а започнат. Толку висок просек на неуспех може да се припише на сложеноста и големиот бро? на промени вклучени во ме?упланетарното патува?е со што истражувачите на шега ?е кажат за Големиот Галактички Дух ко?а е на сметка на пробите на Марс. Ово? феномен е исто така познат и како Клетвата на Марс.
Фобос
Руската вселенска миси?а Фобос-Грант, планирана за 2011 година, ?е започне истражува?е на Фобос и обиколува?е на Марс каде ?е проучи дали месечините на Марс или на?малку Фобос може да биде ?точка за пренесува?е пратки“ за вселенски бродови кои патуваат кон Марс.
?упитер
Истражува?ето на ?упитер се состои единствено од посети на планетата од неколку автоматски вселенски летала на НАСА од 1973 година. Голем дел од мисиите биле само ?обиколува?а“, каде детални прегледи се направени без сондата да слета или да влезе во орбитата; вселенското летало Галилео е единственото кое ?а има заобиколено планетата. Како што се верува дека ?упитер има релативно мало карпесто ?адро и нема вистинска тврда површина, миси?а за слетува?е е скоро невозможна. За достигнува?е на ?упитер од Зем?ата се потребни вкупно делта-в единици од 9,2 км/ч, што е споредбено со 9,7 км/ч делта-в единици потребни за достигнува?е на нискоземската орбита. За сре?а, гравитаци?ата помага преку планетарното прелетува?е кое се користи за намалува?е на енерги?ата потребна за време на лансира?ето за да се стигне до ?упитер, но на сметка на значително подолго трае?е на летот. ?упитер има пове?е од 60 познати месечини, од кои за пове?ето се знае многу малку.
_large.jpg)
Сатурн
Сатурн досега бил истражуван преку вселенски летала без екипаж лансирани од НАСА, вклучува??и и една миси?а (Касини-Ха?генс) планирана и извршена во соработка со други вселенски агенции. Овие мисии се состо?ат од прелетува?а во 1979 година со Пионир 11, во 1981 година со Во?а?ер 1, во 1982 година со Во?а?ер 2 и орбитална миси?а со вселенското летало Касини кое влезе во орбитата во 2004 година и се очекува истата миси?а да продолжи во 2010. Сатурн има на?малку 60 сателити, иако точната бро?ка е за дебатира?е биде??и прстените на Сатурн се направени од голем бро? на независни тела од различни големини. На?голема од месечините е Титан. Титан ?а има карактериситиката на единствена месечина во Сончевиот Систем со погуста и потенка атмосфера од онаа на Зем?ата. Како резултат на пушта?ето на сондата Ха?генс од вселенското летало Касини и неговото успешно спушта?е на Титан, така Титан ?а има одликата на единствена месечина (освен Месечината на Зем?ата) ко?а е успешно истражена со летало кое се спуштило.
Уран
Истражува?ето на Уран целосно е направено преку вселенското летало Во?а?ер 2, но сега за сега не се планирани други истражува?а. Закосена под агол од 97,77 степени, со поларните региони изложени на сончева светлина или темнина на долги периоди, научниците не биле сигурни што да очекуваат од Уран. На?блиското приближува?е до Уран се случило на 24 ?ануари 1986 година. Во?а?ер 2 ?а проучуваше уникатната атмосфера на планетата како и магнетосферата. Во?а?ер 2 исто така го испитуваше и системот на прстени и месечините на Уран, вклучува??и ги и сите претходно познати месечини, додека се откриле и додатни десет претходно непознати месечини. Слики на Уран докажуваат дека има непроменлива по?ава, каде нема доказ за силните бури или атмосферските ?асни по?ави на ?упитер и Сатурн. Голем напор бил потребен за да се идентификуваат неколку облаци на сликите од планетата. Сепак, магнетосферата на Уран е докажано единствена и сосема вли?ателна на необичното закосува?е на планетата. Наспроти благата по?ава на самиот Уран, беа добиени добри слики од месечините на Уран, кои вклучуваа и доказ дека Миранда е необично географски активен.
.jpg)
Нептун
Истражува?ето на Нептун започна со прелетува?ето на Во?а?ер 2 на 25 август 1989 година, единствена посета на системот од 2009 година. Разговарано е за можност за пушта?е на летало во орбитата на Нептун, но не се размислува сериозно. Иако екстремната непроменлива по?ава на Уран за време на посетата на Во?а?ер 2 во 1986 година доведе до очекува?е дека Нептун исто така ?е има малку видливи атмосферски феномени, сепак Во?а?ер 2 откри дека Нептун има видливи облаци, аурори и дури забележлив антициклонски систем за бури поголем во големина од Големата Точка на ?упитер. Нептун исто така докажа дека ги има на?брзите ветрови на било ко?а планета во Сончевиот Систем, каде некои измерени изнесувале и до 2 100 км/ч. Во?а?ер 2 исто така ги испитувал прстените на Нептун и системот месечини. Откри четири комплетни прстени и додатен делумен прстен, ?арка“, околу Нептун. Понатаму за испитува?е на преходно познатите три месечини на Нептун, Во?а?ер 2 исто така открил пет непознати месечини, една од нив Протеус, се докажа дека е втората на?голема месечина во системот. Податоците од Во?а?ер понатаму го засилиле гледиштето на на?големата месечина на Нептун, Тритон, каде се докажало дека е од Куиперовиот по?ас.
?у?ести планети
Плутон
?у?естата планета, Плутон, (сметана за планета до редефинира?ето на терминот ?планета“ од Ме?ународната Астрономаска Уни?а во октомври 2006 година) претставува значаен предизвик за вселенските летала поради големата далечина од Зем?ата (треба голема брзина за разумно време на патува?ето) и мала маса (сега е многу тешко да се биде во неговата орбита). Во?а?ер 1 можел да го посети Плутон, каде избраните контроли наместо за блиско минува?е покра? месечината на Сатурн, Титан, резултирало во неспоива лини?а на движе?е со круже?ето на Плутон. Плутон продолжува да буди голем интерес и покра? неговата повторна класификаци?а како водечки и на?близок член на нова и растечка класа на блиски тела од мраз со средна големина во тежината поме?у останатите осум планети и малите карпести тела, историски наречени астероиди (и исто така прв член на важната подкласа, дефинирана од орбитата и позната како ?Плутинос“). По напната политичка битка, во 2003 година се одобри миси?а до Плутон, на ?у Хора?зонс финансирана од американската влада. ?у Хора?зонс беше успешно лансирана на 19 ?ануари 2006 година. На почетокот од 2007 година леталото ?а искористи гравитаци?ата на ?упитер. На?блиското пристапува?е до Плутон ?е биде на 14 ?ули 2015 година, каде научни наб?удува?а на Плутон ?е започнат пет месеци претходно и ?е продолжат на?малку еден месец по средбата.
Ерида
Ерида е на?големата позната ?у?ееста планета во Сончевиот Систем и деветтото на?големо познато тело кое кружи директно околу Сонцето, што беше откриено во ?ануари 2005 година во Паломарската опсерватори?а. Ерида е околу 2 500 км во пречник и 27% потешка од Плутон. Има само една месечина ко?а се вика Дисмони?а. Моменаталното расто?ание од Сонцето е 96,7 АУ, скоро трипати од онаа на Плутон. Со исклучок на некои комети ово? пар претставува на?далечно познато природно тело во Сончевиот Систем.
_(cropped).jpg)
Церера
Церера е на?малку истражувана во моментов, но се очекува во 2015 Дон вселенската сонда на НАСА да пристигне и да влезе во орбитата околу ?у?естата планета.
Астероиди
[уреди | уреди извор]До почетокот на вселенското патува?е, телата во астероидниот по?ас скоро биле и невидлив зрак светлина кои ниту ни на?големите телескопи не можеле да им го откри?ат обликот или пак зем?иштето. Неколку астероиди досега се посетени од сонди, првата била Галилео ко?а прелетала покра? два: 951 Гаспра во 1991 година и 243 Ида во 1993 година. И двата се нао?але на планираната патека на движе?е на Галилео до ?упитер. Првото слетува?е на астероид било изведено од сондата НЕАР Шуме?кер во 2000 година, каде следело орбитално следе?е на телото. ?у?естата планета Церера и астероидот 4 Веста, два од трите на?големи астероиди, се цел на Дон миси?ата на НАСА лансирана во септември 2007 година.
Начела
[уреди | уреди извор]Истражува?е кое е спроведено до националните вселенски истражувачки агенции, како НАСА и РКА, е една од причините ко?а поддржувачите ?а цитираат за да го оправдаат владиното троше?е. Економските анализи на НАСА програмите често покажуваат актуелни економски бенефиции (од работи како неочекуван профит), каде многупати се прави повраток на средствата од програмата. Друго бара?е е дека вселенското истражува?е е потребно за човештвото и дека ако останеме на нашата планета ?е изумреме. Некои од изворите се недостаток на природни извори, комети, ?адрена во?на и светска епидеми?а. Стефен Хокинг, славен британски теоретски физичар, из?авил ??ас не мислам дека човековата раса ?е преживее во наредните ил?ада години, доколку не се преселиме во вселената. Има премногу несре?и кои може да достигнат еден живот на една планета. Но, ?ас сум оптимист. ?е стигнеме до ?вездите.“ НАСА направила серии на видеа со ?авни сервисни об?ави каде го поддржува концептот на вселенско истражува?е. Сепак, ?авноста останува со голема поддршка на вселенското истражува?е, и со и без екипаж. Според анкетата на Асошие?тед Прес спроведена во ?ули 2003 година, 71% од американските држав?ани се согласиле со из?авата дека вселенската програма е ?добра инвестици?а“, споредено со 21% кои не се согласувале. Артур Ц. Кларк (1950) претстави преглед на мотивациите за човековото истражува?е на вселената во неговата нефикциона полутехничка монографи?а Ме?ународен лет. То? расправа дека изборот на лу?ето е главно ме?у проширува?ето на Зем?ата во вселената, наспроти културната (и евентуално билошка) стагнаци?а и смрт.
Спротивставеност
[уреди | уреди извор]Критичарите како физичарот и добитник на Нобелова награда Ричард Фе?ман тврди дека вселенското патува?е на лу?ето (воглавно различно од вселенското истражува?е, како роботски мисии) немаат постигнато неко? голем научен чекор.
Поврзани теми
[уреди | уреди извор]Вселенски летови
[уреди | уреди извор]Вселенското лета?е претставува користе?е на вселенска технологи?а за да се изврши лет на вселенско летало во и надвор од Сончеиот систем (вселената). Вселенските летови се користени за вселенско истражува?е и исто така за комерци?ални цели како вселенски туризами сателитски комуникации. Додатно некомерци?ални употреби на вселенските летови вклучува и вселенски опсерватории, извиднички сателити и други зем?ени опсерваторски сателити. Вселенските летови всушност започнуваат со лансира?е на ракета ко?а обезбедува почетен пробив за да ?а надмине силата на гравитаци?ата и го движи вселенското летало од површината на Зем?ата. Кога ?е биде во вселената, движе?ето на вселенското летало - и двете кога не се под пропелери и под погон - е проучувано од област ко?а е наречена астродинамика. Некои вселенски летала остануваат засекогаш во вселената, некои се распа?аат за време на повторното влегува?е во атмосферата а некои пак достигнуваат до планетарна површина или површина на месечина каде слетува или се судрува.
Сателити
[уреди | уреди извор]Сателитите се користат за голем бро? на цели. Некои типови на сателити имаат задача за воено (шпионско) и цивилно наб?удува?е на Зем?ата, некои за комуникаци?а, навигаци?а, временска прогноза и истражува?е. Вселенските станици како и човековите вселенски летала во орбитата се исто така сателити.
Милитаризаци?а на вселената
[уреди | уреди извор]Милитаризаци?ата на вселената е започната уште од 60-те години и сега е развиена во оружува?е на вселената со вистинско поставува?е на оруж?е од далечните-вселенски нации за одлучни воени предности. Додека воените активности се случуваат во вселената и вселената е место за операции за многу воени вселенски летала (како балистички ракети), сепак не е спроведено посто?ано поставува?е на оруж?а со долг дострел во вселената.
Колонизира?е на вселената
[уреди | уреди извор]Колонизира?ето на вселената, исто така наречено и населува?е и хуманизаци?а на вселената, ?е биде целосно независно (само-способно) човеково место за живее?е на локации надвор од Зем?ата, посебно на природните сателити или планети како Месечината или Марс, каде би се користеле знача?ни количини на недопрени извори за преживува?е. Доденес, на?долгото зазема?е на вселената беше вселенската станица Мир, ко?а беше повторно населувана скоро десет години, вклучува??и го и рекордот на Валери? По?аков од единствен вселенски лет од скоро 438 дена. Подолгите престо?ува?а во вселената обелодени?а некои проблеми како слабее?е на коските и мускулите од слабата гравитаци?а, намалува?е на имуниот систем и изложува?е на зраче?е. Многу мунати и сегашни концепти за продолженото истражува?е и колонизира?е на вселената се фокусира на вра?а?е на Месечината како ?каме?а за преминува?е“ на други планети, посебно на Марс. На кра?от од 2006 година НАСА об?ави дека планираат да изградат посто?ана база на Месечината со посто?ано присуство до 2024 година.
.jpg)
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|